1. Ważnego świadectwa wzorcowania wymaga zleceniodawca

Inwestor, płatnik czy audytor i inspektor, kontroler działający z jego ramienia zawsze chcą być pewni, że urządzenia używane podczas pomiarów są regularnie i dokładnie sprawdzane, a wszelkie odchylenia od normy są korygowane i niwelowane na bieżąco i w zalecanym przez specjalistów i producentów okresie. W przypadku jakiejkolwiek awarii, zagrożenia zdrowia czy życia, podmiot może być pociągnięty do odpowiedzialności zarówno majątkowej jak i karnej za powstałe szkody. Świadectwo wzorcowania (lub świadectwo kalibracji) jest jednym z kluczowych elementów ograniczających możliwość popełnienia błędów w trakcie pomiarów danym przyrządem, które wynikają z nieświadomości o nieprawidłowym działaniu miernika (jego błędnych wskazaniach). Regularna kalibracja aparatury pomiarowej najczęściej jest zalecana przez jej producenta, a informacja o niej może znajdować się w instrukcji obsługi lub na świadectwie fabrycznym. Jako laboratorium z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem możemy wskazać, że okres 12 miesięcy od ostatniej kalibracji nie tylko jest optymalny, ale też najczęściej zalecany przez czołowych producentów aparatury takich jak Metrel, Sonel, czy Kimo Instruments.

Świadectwa kalibracji wymagają administratorzy nowoczesnych osiedli 

To jeden z wielu przykładów, które zostały wzięte z relacji jednego z naszych klientów. Administrator osiedla apartamentowców zlecający okresowe pomiary elektryczne, jako jeden z warunków udzielenia zlecenia, wymagał: potwierdzenia posiadania przez wykonawcę uprawnień,  ważnego świadectwa wzorcowania (certyfikatu kalibracji) wykonanego w ciągu ostatnich 12 miesięcy, wykonania pomiarów w godzinach 18:00 - 20:00, nienagannego stroju oraz posługiwania się odpowiednim identyfikatorem ze zdjęciem. Oczywiście warunek dotyczący ważnej dokumentacji został spełniony dzięki temu, że aparatura została dostarczona w wyznaczonym terminie do wzorcowania.

2. Ważne świadectwo wzorcowania jest zabezpieczeniem

W momencie gdy wystąpi awaria, pożar budynku czy wypadek, ubezpieczyciel może odmówić wypłacenia odszkodowania właścicielowi budynku, instalacji lub producentowi produktu jeśli uzna, iż mogło to być konsekwencją niewłaściwej konserwacji tego obiektu, instalacji, maszyny lub produktu. Świadectwo wzorcowania (lub świadectwo kalibracji) przyrządu jest dodatkowym zabezpieczeniem dla firmy lub osoby wykonującej pomiary, ponieważ wskazuje iż w momencie wydania dokumentu poświadczającego dokładność, wielkość mierzona urządzenia była zbliżona do wielkości urządzenia wzorcowego zgodnie z parametrami metrologicznymi i w zakresie błędu pomiaru, które zostały ustalone przez producenta. Cykliczna, regularna kalibracja mierników informuje również o prawidłowym i zgodnym z zaleceniami producenta eksploatowaniu i konserwacji danego urządzenia. W tym zakresie ogranicza to możliwość przerzucenia odpowiedzialności za ewentualnie powstałe szkody na wykonawcę pomiarów .

Wzorcowania mierników wymaga ubezpieczyciel obiektu

W pożarze budynku, który został wywołany zwarciem w instalacji elektrycznej, ubezpieczyciel wstrzymał wypłatę odszkodowania. Jednocześnie wezwał do dostarczenia ostatniego, aktualnego certyfikatu kalibracji przyrządu, którym wykonane były badania okresowe instalacji elektrycznej. Następnie weryfikował czy wzorcowanie to nie zostało wykonane dłużej niż 12 miesięcy od daty badania instalacji podanej w protokole pomiarowym.

3. Regularne wzorcowanie zaleca producent mierników

Producenci profesjonalnych urządzeń kontrolno-pomiarowych najczęściej zalecają wykonywanie wzorcowania co 12 miesięcy. Informacja jest zazwyczaj w instrukcji obsługi miernika bądź na samym świadectwie. Jest to podstawą prawidłowej eksploatacji przyrządu. Ma na celu odpowiednią konserwację i kontrolę jego dokładności. Już na etapie wzorcowania bardzo często wykrywane są uszkodzenia przewodów czy końcówek pomiarowych, czego użytkownicy nie stwierdzają w trakcie normalnego wykorzystywania urządzenia lub nawet zdarza się, że korzystają na poniszczonych akcesoriach, naprawianych we własnym zakresie. Oprócz tego, na skutek różnych czynników zewnętrznych takich jak: wilgotność, temperatura, duże zapylenie itp., dokładność przyrządu może zmieniać się w czasie i zaprzestanie regularnego wzorcowania może doprowadzić do sytuacji, w której użytkownik po prostu nie zauważy pogorszenia się jego dokładności.

Świadectwa wzorcowania wymagają inspektorzy spółdzielni mieszkaniowych

Lokalna firma, która przeprowadza pomiary na zlecenie bardzo dużej spółdzielni mieszkaniowej administrującej wiele budynków, wykonywała pomiary całego kompleksu budynków przez ok. 10 miesięcy. W trakcie pomiarów tym samym przyrządem innego zlecenia lecz na nowo wybudowanym obiekcie, Inspektor, który działał z ramienia spółdzielni, zakwestionował zebrane wyniki, ponieważ odbiegały od wartości projektowych w poprawnie wykonanej instalacji elektrycznej. Niestety firma wykonująca pomiary nie wykonywała kalibracji mierników od dłuższego czasu. To przyczyniło się do niewykrycia istotnej usterki przy pomiarze pętli zwarcia. Jako, że inwestycja realizowana była przez tę samą spółdzielnię, zakwestionowano także wcześniej wykonane pomiary tym miernikiem. Po przeprowadzonej naprawie przyrządu i szczegółowym wzorcowaniu firma, która wykonywała pomiary była zmuszona zrealizować ponownie całe zlecenie.

4. Profesjonalizm i rzetelność to wymóg

Założyciel niemieckiej firmy Bosch, Robert Bosch, powiedział Wolę stracić pieniądze niż wasze zaufanie. Żeby przeprowadzać w sposób profesjonalny i rzetelny pomiary czy usługi, należy ograniczyć do minimum możliwość popełnienia błędów. Błędy w tym zakresie mogą  doprowadzić do zakwestionowania wykonywanej pracy, a także postrzegania naszej firmy jako nierzetelnego wykonawcy i utraty w przyszłości zleceń i zaufania. W dzisiejszych czasach pomiary stanowią nieodłączną część realizacji wielu prac projektowych, konserwacyjnych czy wykonawczych. Mając to na uwadze, należy zadbać nie tylko o zakup profesjonalnej aparatury pomiarowej czy dokształcanie się z zakresu ich użytkowania, ale także o ich prawidłowy stan techniczny. Regularne wzorcowanie mierników pozwala ocenić ich aktualny stan techniczny, a także wcześnie wykryć ewentualne usterki, które mogą pojawić się w danym urządzeniu w niedalekiej przyszłości.

Przykład z życia jednego z naszych klientów

Producent kotłów grzewczych, musi sprawdzać i testować bezpieczeństwo elektryczne oferowanych przez siebie produktów. Dzięki przeprowadzeniu regularnej kalibracji stwierdzono, że w jednym z testerów na linii produkcyjnej corocznie powiększał się błąd pomiaru prądu upływowego. Dzięki temu, że udało się wcześnie wykryć zmiany i nieprawidłowości, tester bezpieczeństwa został zastąpiony nowym, pozbawionym wad modelem. Poprzedni przyrząd mógł doprowadzić w niedalekiej przyszłości do wprowadzenia na rynek kotłów niespełniających wymogów bezpieczeństwa elektrycznego przez błędne zakwalifikowanie wyniku pomiarów.

5. Kalibracja mierników a norma ISO 9001

W punkcie 7.1.5 powyższej normy znajdują się zapisy dotyczące aparatury i sprzętu pomiarowego. Punkt 7.1.5.2 normy ISO 9001-2015 znajduje się zapis: "(...) wyposażenie pomiarowe winno być: a) sprawdzane i/lub wzorcowane, w określonych odstępach czasu lub przed użyciem, w odniesieniu do wzorców pomiarowych, powiązanych z międzynarodowymi lub krajowymi wzorcami pomiarowymi (...)" co w konsekwencji może być weryfikowane przez audytorów w trakcie okresowej weryfikacji zgodności systemu zarządzania jakością z wymaganiami wymienionej normy ISO.

6. Wzorcowana aparatura to ograniczenie strat i kosztów

W obszarach, w których urządzenia i aparatura pomiarowa decydują, bądź uczestniczą w procesach produkcyjnych, nieprawidłowe działanie aparatury kontrolno-pomiarowej i błędne pomiary mogą doprowadzić do znaczących strat finansowych.

Przykłady naszych klientów

Firma transportowa poprzez stosowanie rejestratora temperatury, który wskazywał niepoprawne wartości, przewoziła produkty w dużo wyższej niż to dopuszczalne temperaturze. To doprowadziło do zepsucia całego ładunku.

Firma instalacyjna była w posiadaniu mierzącego błędnie miernika cęgowego. Wykorzystując uszkodzony miernik dobrała nieprawidłowe zabezpieczenie silnika. Doprowadziło to do zatarcia łożysk pompy, którą zasilał. W dalszej konsekwencji zostały przepalone uzwojenia.

Firma wentylacyjna, która wykorzystywała do pomiarów uszkodzoną sondę termiczną w anemometrze (a przez to również i wydatek), była zmuszona do ponownej regulacji ponad 50 anemostatów na obiekcie, tym samym generując dodatkowe koszty.

7. Skalibrowane przyrządy to poprawa jakości i wydajności

Złożone procesy występujące w firmach produkcyjnych czy usługowych wymagają użycia wielu różnych urządzeń pomiarowych. Dla tych przedsiębiorstw bardzo często istotna jest jakość oraz niezawodność oferowanych usług i wytwarzanych produktów. Czynniki te mogą stanowić ich przewagę konkurencyjną. Natomiast możemy z całą pewnością stwierdzić, że poprawa wydajności, efektywności czy jakości będzie możliwa tylko i wyłącznie w przypadku regularnego zweryfikowania dokładności pomiarowej stosowanych przyrządów i aparatury poprzez wzorcowanie.

Przykłady firm, które współpracują z naszym Laboratorium Wzorcującym Merserwis

Firma produkcyjna wykonująca odlewy ze specjalnych stopów, dzięki regularnemu wzorcowaniu, które odbywało się co 6 miesięcy, czujników temperatury, usunęła występujący problem pogarszania się dokładności czujników pracujących w bardzo wysokich temperaturach. Wykazane błędy stosowanych czujników temperatury bez regularnej kontroli miały zauważalny i negatywny wpływ na końcową jakość odlewów.

Natomiast firma produkująca suwmiarki, regularnie wzorcując przyrządy do pomiaru odległości (przymiarów sztywnych) i odpowiedniej regulacji parku maszynowego, zachowuje wysoką dokładność odległości w oferowanych suwmiarkach.

Wszystkie podane przykłady zostały przekazane przez klientów naszego laboratorium w trakcie rozmów i poza niektórymi przypadkami nie prowadziliśmy weryfikacji prawdziwości tak przekazanych informacji. Publikujemy jakie je jako bardzo prawdopodobne przykłady konsekwencji, które może spowodować nie wykonywanie wzorcowania czy kalibracji.